Veel werknemers nemen hun vrije dagen op in de zomer en aan het einde van het jaar. Maar hoeveel vakantiedagen heeft een werknemer eigenlijk, en hoe moet een werknemer vakantie aanvragen? En wat is er per 1 januari 2012 veranderd?
Hoeveel vakantiedagen heeft een werknemer?
Een werknemer heeft na een jaar werken recht op minimaal vier keer het aantal dagen dat hij of zij per week werkt. Meestal zijn dit vijf dagen, en in dat geval dus twintig vakantiedagen. Vaak is in de arbeidsovereenkomst of de cao een hoger aantal vakantiedagen afgesproken, de zogeheten bovenwettelijke dagen. Parttimers hebben recht op het aantal vakantiedagen volgens dezelfde rekensom. Bij werknemers die minder dan een jaar in dienst zijn, worden de vakantiedagen naar evenredigheid berekend.
Hoe moet een werknemer vakantie aanvragen?
Het aanvragen van vakantiedagen dient schriftelijk te gebeuren. In principe moet je als werkgever deze dagen aanhouden, maar het kan natuurlijk zijn dat een aantal werknemers tegelijk vakantie willen. Doorgaans geldt dat goed overleg dan vaak het beste werkt. Ook is het handig als werknemers tijdig hun vakantiedagen doorgeven. Vaak is er in een (collectieve) arbeidsovereenkomst vastgelegd hoe dit in zijn werk gaat.
Kan een werknemer vakantiedagen bewaren?
Ja, een werknemer kan vakantiedagen meenemen naar een volgend kalenderjaar. Voor de wettelijke vakantiedagen geldt sinds 1 januari 2012 een houdbaarheid van zes maanden, voor de bovenwettelijke vakantiedagen is dat vijf jaar. Een uitzondering: als een werknemer buiten eigen schuld vrije dagen niet kan opnemen, bijvoorbeeld als het extreem druk is. Lees er meer over in dit artikel.
Kunnen vakantiedagen uitbetaald worden?
Alleen de vakantiedagen die je meer dan het wettelijk minimum hebt gekregen (de bovenwettelijke vakantiedagen) mogen worden uitbetaald. Dit geldt ook als je van baan verandert. Dus stel dat je personeel wettelijk recht heeft op twintig vakantiedagen en je ze er vijfentwintig geeft, mogen er maximaal 25 - 20 = 5 vakantiedagen worden uitbetaald als je werknemers daarvoor kiezen.
Wat als een werknemer ziek wordt tijdens zijn vakantie?
Als een werknemer tijdens vakantie ziek wordt, dan moeten deze betreffende vakantiedagen omgezet worden in ziektedagen. Die ziektedagen worden dan doorbetaald door de werkgever. Wel moet een werknemer zich officieel ziek melden en zich aan de controlevoorschriften houden.
En mag een werknemer tijdens ziekte met vakantie gaan?
Dat mag, maar alleen als een werknemer toestemming heeft van de werkgever en Arbodienst. De vakantie mag het herstel en/of reïntegratie van de werknemer niet in de weg staan. Een arbo-arts kan beoordelen of de reis en het verblijf niet schadelijk is voor de gezondheid van een werknemer. Ook is het verstandig om, indien de vakantie is goedgekeurd, duidelijk af te spreken wanneer een werknemer terug moet zijn. Wanneer een ziek personeelslid op vakantie gaat tijdens zijn herstelperiode mogen deze op het vakantiedagentegoed in mindering worden gebracht.
Mag je als werkgever verplichte vrije dagen aanwijzen?
Ja, als dit in de arbeidsovereenkomst staat. Een voorbeeld van een veelgebruikte verplichte vrije dag is de vrijdag na hemelvaart. In sommige branches, zoals in de bouw, bestaat een collectieve vakantieperiode: de bouwvak.
Hoe maak ik een vakantieplanning?
Zorg dat je werknemers al vroeg in het jaar aangeven wanneer en hoelang ze in de zomer weg willen gaan. Inventariseer vervolgens hoe het werkaanbod zich in de vakantie zal ontwikkelen: is het drukker of juist minder druk? Merk je dat er onderbezetting dreigt? Zorg dat je in de vakantieperiode geen onderhoud plant of cursussen aanbiedt en kijk of je eventuele onderbezetting op kan vangen met vakantiehulpen, stagiaires en uitzendkrachten. Meer tips vind je in het artikel 'Hoe maak ik een vakantieplanning voor mijn bedrijf?'.