Na overleg tussen de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA), de Inspectie SZW enerzijds en een tweetal evenementenbureaus en de VVT anderzijds, is er duidelijkheid geschapen in het beleid rond het hijsen van zogenaamde attractie- en speeltoestellen. Je kent het allemaal: de bakjes voor bungeejumpen, dinner in the sky, concert in the sky, etcetera. Kort samengevat houdt de conclusie van het gesprek in dat de bestaande wettelijke regels omtrent deze activiteiten met onmiddellijke ingang strikt zullen worden gehandhaafd.
Op dit moment worden organisatoren van evenementen en vergunning verlenende instanties zoals gemeenten actief geïnformeerd over dit nieuwe beleid. Het betreft hier meer specifiek activiteiten waarbij platforms/stellages met kettingen en/of staalkabels aan de originele lastdrager (lees hijshaak) van een hijskraan gehangen. Op grond van de reeds bestaande regelgeving in de arbowet en de gebruiksvoorschriften van kraanfabrikanten was dit al niet toegestaan.
Verwarring
Door de NVWA werden de platforms/stellages in het kader van het Warenwetbesluit Attractie en Speeltoestellen periodiek gekeurd en voorzien van een certificaat van goedkeur, wat ten onrechte de indruk gaf dat het gebruik ervan in combinatie met de hijskraan in orde was. Immers: er is sprake van een goedgekeurde kraan plus een goedgekeurde stellage/attractietoestel.
Duidelijkheid
Aan die situatie komt nu een eind. Om de attractie te kunnen gebruiken, moet het gebruiksdoel van de hijskraan aangepast te worden voor het hijsen van personen. Dat betekent dat de attractie omgebouwd moet worden naar een uitwisselbaar uitrustingsstuk dat volledig voldoet aan de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen van bijlage I hoofdstuk 6 van de Machinerichtlijn. Na aanpassing ontstaat er “een nieuwe machine” die bedoeld is voor vermaak en amusement, waardoor hij in het kader van de wet attractie en speeltoestellen als geheel (kraan en attractie zijn een machine geworden) gekeurd dient te worden. Zodra het platform of de stellage aan de originele lastdrager hangt (haak en hijsblok) is er geen sprake van een verwisselbaar uitrustingstuk. De platforms dienen dus op een andere manier aan de basismachine te zijn gemonteerd om aangemerkt te kunnen worden als verwisselbaar uitrustingstuk.
Omdat de betreffende platforms/attracties nog omgebouwd moeten worden om vervolgens bevestigd aan een kraan als nieuw geheel gekeurd te worden, wil men dit per 1 januari 2013 geïmplementeerd zien. Tot die tijd zal worden gedoogd dat machines die gebruikt worden voor het hijsen van personen, maar wel voldoen aan het Warenwetbesluit machines (de machinerichtlijn) en op grond van die wetgeving bedoeld zijn voor het hijsen van personen, nog niet voorzien te zijn van een WAS-certificaat. De gebruikte stellages/platforms dienen dat wel te zijn.
Dat betekent dat met onmiddellijke ingang verboden is om gewone hijskranen in te zetten voor dit soort activiteiten en dat de Inspectie SZW zal optreden tegen overtredingen. Gewone hijskranen zijn immers door de fabrikant niet geschikt bevonden voor het hijsen personen. De inspectie SZW maakt daarbij onder meer gebruik van de vergunningaanvraag door organisatoren van het betreffende evenement, waarbij organisator zeer breed uitgelegd zal worden waardoor eigenaar platform, kraanbedrijf en de organisator van het evenement (vergunningaanvrager) kunnen dan forse sancties opgelegd krijgen. Bovendien zullen gemeenten, zo is reeds gebleken, geen vergunning meer afgeven of deze intrekken.
De VVT heeft de evenementenbranche aangeboden om mee te denken over de benodigde aanpassingen van platforms/stellages zodat zij als verwisselbaar uitrustingstuk beschouwd kunnen worden en waarbij kraan en stellage als geheel in aanmerking komen voor een goedkeur in het kader van de WAS zodat onze leden op een veilige en goedgekeurde manier ingezet kunnen worden in de evenementenbranche. Mocht hier nieuws over te melden zijn, dan laten wij je dat uiteraard weten.
Mocht je nadere informatie wensen, dan kun je contact opnemen met Herman Otten h.otten@verticaaltransport.nl of +31 (0)345-516 993.
Bron: VVT
Aanvulling!
Naar aanleiding van onze eerdere publicatie omtrent het verbod op het hijsen van personen komen er nogal wat vragen binnen over zeer specifieke situaties en daarbij de vraag of dat mag of niet. Daarom staat onderstaand alles nog eens op een rijtje, aangevuld met enkele specifieke voorbeelden.
In algemene zin is wat er in de Arbowet, het Arbeidsomstandighedenbesluit samen met de gebruiksaanwijzing van de kraan leidend om te bepalen wat mag en wat niet mag. Artikel 7.3 lid 2 van het Arbeidsomstandighedenbesluit zegt daarover:
“Om te voorkomen dat het gebruik van arbeidsmiddelen gevaren voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers oplevert, worden de arbeidsmiddelen die op de arbeidsplaats ter beschikking van de werknemers worden gesteld, uitsluitend gebruikt voor het doel, op de wijze en op de plaats waarvoor zij zijn ingericht en bestemd.”
Aangezien doel, wijze, plaats waarvoor kranen zijn ingericht en bestemd zijn het hijsen van goederen is en het gebruik voor hijsen van personen door wetgever en fabrikant is uitgesloten, is dus in algemene zin het hijsen van personen niet toegestaan.
Artikel 7.18 lid 4 zegt daarover:
“Met een hijs- of hefwerktuig dat uitsluitend is bestemd en ingericht voor het vervoer van goederen, worden in de plaats van of tezamen met goederen geen personen vervoerd.”
De enige uitzonderingen die gemaakt wordt is “het vervoer van werknemers met behulp van een werkbak die is gekoppeld aan een hijs- of hefwerktuig indien vanuit die werkbak werkzaamheden worden verricht die jaarlijks hooguit enkele keren plaatsvinden en die per keer niet langer duren dan vier uren, op plaatsen die moeilijk bereikbaar zijn en indien toepassing van andere, meer geëigende middelen om die plaatsen te bereiken, grotere gevaren zou meebrengen dan het vervoer van werknemers met een werkbak als vorenbedoeld, of de toepassing van zodanige middelen redelijkerwijs niet kan worden gevergd.” (artikel 7.23d)
Het hijsen van publiek op bijvoorbeeld een open dag of een ander evenement is dus in strijd met de wet (want gericht op vermaak van publiek en niet op incidentele werkzaamheden als hierboven omschreven) en met de gebruiksaanwijzing van de kraan en dus verboden. Dat was het altijd al, maar het nieuwe element is dat de Inspectie SZW nu er meer duidelijkheid is over de Wet Attractie- en Speeltoestellen, besloten heeft gericht te gaan handhaven en Gemeenten, evenementenbureaus en de kraanverhuurbranche hiervan op de hoogte te stellen.
Ook het hijsen van een pianist met een piano of vleugel of soms zelfs hele orkesten valt niet onder de uitzonderingsregel en is dus gewoon verboden en zal worden beboet.
Een andere vraag die binnen kwam betreft een evenement waarbij acrobaten hun kunsten vertonen aan linten die bevestigd zijn aan een kraan. Indien de kraan gewoon staat niet in bedrijf is en er niet mee gehesen wordt, valt dit niet onder het hijsen van personen en wordt dit toegestaan.
Kortweg samengevat mag het hijsen en heffen van personen met een hijskraan niet voor vermaaksdoeleinden en mocht dit ook in het verleden al niet. Het enige verschil is het nu van toepassing zijnde strikte handhavingsbeleid.