De Tweede Kamer heeft op 21 juni jl. ingestemd met de verhoging van het algemene btw-tarief van 19% naar 21% per 1 oktober 2012. Welk tarief gaat bij de overgang gelden? Hoewel de Eerste Kamer nog met de verhoging moet instemmen, volgt hieronder alvast een overzicht van (aan de parlementaire stukken ontleende) overgangsmaatregelen.
Levering van roerende zaken en het verrichten van diensten
Het moment waarop een roerende zaak wordt geleverd en het moment waarop een dienst wordt verricht zijn bepalend voor het toe te passen tarief. Wordt een roerende zaak geleverd of een dienst verricht op of na 1 oktober a.s., dan is het tarief van 21% van toepassing. Dat geldt ook voor vooruitbetalingen voor deze prestaties. Dit betekent dat de ondernemer die voor deze levering of dienst al vooruitbetalingen tegen 19% heeft gefactureerd, een correctie van 2% moet toepassen. Die btw wordt verschuldigd op 1 oktober a.s. Om te voorkomen dat aanvullende facturen voor deze 2% moeten worden uitgereikt, mag voor leveringen en diensten die vanaf 1 oktober 2012 worden verricht, al voor 1 oktober 2012 het 21%-tarief worden gefactureerd. De afnemer mag die 21% in aftrek brengen.
Doorlopende prestaties
De afrekenperiode voor doorlopende prestaties kan worden gesplitst. Doorlopende prestaties zijn prestaties die niet op één tijdstip worden verricht. Hierbij valt te denken aan het verlenen van licenties, abonnementen op leveringen, zoals gas, elektriciteit en water en telecommunicatiediensten. Zijn deze prestaties aangevangen vóór 1 oktober 2012 en lopen zij door na 30 september 2012, dan geldt het 21%-tarief alleen voor het deel van de prestatie dat na 30 september 2012 plaatsvindt.
Levering van onroerende zaken
Is vóór 1 oktober a.s. een overeenkomst gesloten op basis waarvan op of na 1 oktober a.s. een onroerende zaak wordt geleverd en vervalt de vergoeding in termijnen, dan gelden speciale overgangsregelingen.
a. In de eerste plaats is geregeld dat alleen over de termijnen die vervallen op of na 1 oktober 2012 het 21% tarief van toepassing is. Voor de termijnen die vervallen vóór 1 oktober geldt het 19%-tarief. Het plaatsen van een keuken of badkamer kan een onderdeel zijn van een bouwovereenkomst waarbij in termijnen wordt betaald. In die situatie loopt de keuken of badkamer gewoon mee in de overeenkomst, waarbij de termijnen die zijn verschuldigd vóór 1 oktober 2012 nog onder het 19% tarief vallen.
Daarnaast heeft de Staatssecretaris van Financiën bepaald dat de overgangsregeling ook geldt voor afzonderlijk overeengekomen verbouwingen waarbij de vergoeding vervalt in termijnen naarmate de verbouwing vordert. De overgangsregeling geldt niet voor diensten die bestaan uit het verrichten van onderhouds- of herstelwerkzaamheden. Dat zijn werkzaamheden die (vrijwel) uitsluitend gericht zijn op de instandhouding van de zaak, zoals het vervangen van kozijnen of dakgoten en het vernieuwen van dakbedekking.
Van verbouwing is alleen sprake als de werkzaamheden gericht zijn op een verandering van de inrichting, de aard of de omvang van de zaak. Dat is bij woningen bijvoorbeeld het geval bij veranderingen aan/het plaatsen van keukens en badkamers, het aanbouwen van een serre en het aanbrengen van een dakkapel. Worden in het kader van de uitvoering van een en hetzelfde contract naast verbouwingswerkzaamheden ook werkzaamheden verricht die van belang zijn voor de instandhouding van de zaak, zodat het contract ook een element van onderhoud of herstel bevat, dan is niettemin het geheel aan te merken als verbouwing.
Voorwaarde is dat de werkzaamheden als geheel niet (vrijwel) uitsluitend gericht zijn op de instandhouding van de zaak. Wanneer aan die voorwaarde wordt voldaan, hoeft geen splitsing te worden gemaakt en kan de overgangsregeling worden toegepast op de verbouwing als geheel. De staatssecretaris van Financiën neemt daarbij wel aan dat de ondernemer het 19%-tarief dan ook aan de klant berekent.
b. Verder is uitsluitend voor woningen een nadere overgangsregeling getroffen die de toepassing van het 19%-tarief verruimt. Is vóór 28 april jl. een overeenkomst gesloten voor de levering van een woning na 30 september 2012 en vervalt de vergoeding in termijnen, dan blijft het 19% tarief van toepassing op alle termijnen vóór 1 oktober 2013. Deze verruiming heeft geen betrekking op overige onroerende zaken en op verbouwingen.